HAKKELAARSBRUG – naam van de ijzeren ophaalbrug over de Naardertrekvaart bij de Googweg in Muiderberg.
De eerste brug op deze plek was van hout en werd in 1641 aangelegd na het gereedkomen van de trekvaart van Muiden naar Naarden. Hij werd met de hand gedraaid. Op diverse plekken langs de vaart werd tol geheven om het onderhoud te kunnen betalen. Dat gold ook voor het landverkeer. Voor de inning ervan stond er een tolhek, ook wel Hakkelaarshek genoemd.
Willem Voskuilen heeft de brug samen met zijn vrouw 45 (47) jaar lang bediend, van 1907 tot 1952 (1954)*) . Na zijn pensionering werd hij opgevolgd door zijn schoonzoon Roel Wiering en diens vrouw. In 1986 nam Cor Hensbergen de bediening over. Tegenwoordig wordt de brug bediend door de gemeente. In de naast de brug gelegen, inmiddels gesloopte, brugwachterswoning was tot omstreeks 1965 een café gevestigd.
De huidige karakteristieke ijzeren ophaalbrug, na verloop van tijd voorzien van elektrische bediening, ligt er sinds 1920. Merkwaardig is dat deze brug nooit een rijksmonument is geworden en pas in 2022 tot gemeentelijk monument is verheven.
In 2024 vond een grote renovatiebeurt plaats: de remmingwerken werden grotendeels vernieuwd, het wegdek kreeg nieuw asfalt, het draaiwerk werd geheel gereviseerd en de brug kreeg een totale schilderbeurt. Op zeker moment waren de bovenstukken (de balans met contragewicht, de pylonen en de trekstangen) totaal verdwenen. Muiderbergers wisten niet wat ze zagen. Niets dus, hun ophaalbrug leek geheel verdwenen. Maar aannemer Griekspoor BV uit Nieuw Vennep zorgde er voor dat alle onderdelen weer netjes op hun plaats kwamen. De geheel vernieuwde brug (kosten € 680.000,-) werd op 14 september 2024 feestelijk in gebruik genomen.
De naam Hakkelaarsbrug is al vrij oud, gelet op het feit dat deze wordt vermeld op een in 1709 door Justus Broekhuyzen getekende kaart van Gooiland. Een overtuigende verklaring voor het ontstaan van de naam is er niet **). De Hakkelaarsbrug werd vroeger Googbrug genoemd naar het riviertje de Goog, dat in Muiderberg bij de Kavelberg ontspringt. Volgens historici is ‘keizer’ Napoleon Bonaparte een keer op het grondgebied van Muiderberg geweest. Op 11 oktober 1811 was hij namelijk via de Zuidpolderweg op doortocht naar Naarden. Vermoedelijk is hij toen ook over de Hakkelaarsbrug gereden, of heeft hij deze op zijn minst gezien.
In joodse kringen heeft de naam van de brug een bijzondere betekenis. Een oud Amsterdams-joods gezegde luidt: “Hij (of zij) is al bij de Hakkelaarsbrug.” Hiermee wordt aangegeven dat de betrokkene ernstig ziek is en ten dode opgeschreven. De uitdrukking stamt uit de tijd dat overleden Amsterdamse joden per trekschuit naar de joodse begraafplaats in Muiderberg werden gebracht en bijna op bestemming aangekomen de Hakkelaarsbrug passeerden.
*) bronnen noemen verschillende getallen
**) Kl. Sierksma legt verband met ‘hangi-haar’, waarbij ‘hangi’ wordt verklaard met steilte of helling en ‘haar’ met zandige heuvel. Dit lijkt ons ver gezocht.