STELLING VAN AMSTERDAM – verdedigingslinie met fortificaties in een straal van 15-20 kilometer rond Amsterdam, bestaande uit 42 forten, 4 batterijen en een grote hoeveelheid dijken en sluizen. De Stelling met een lengte van 135 kilometer was een aanvulling op de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die een groot deel van Holland en de stad Utrecht moest beschermen. Bij dreigend gevaar zouden de polders onder water worden gezet, zodat de vijand kon worden tegengehouden. De verdedigingswerken dienden er voor om plekken die begaanbaar bleven, te kunnen verdedigen.
De Stelling werd tussen 1880 en 1914 aangelegd. In Muiderberg zou Eikenlaan 48 Bij de bunker aan de Eikenlaan staat in het weiland een informatiezuil met de plattegrond van het fort. Het was gesitueerd nabij het huidige Van der Helstpark. ‘Menno van Coehoorn’ was ook de naam van het militaire kamp, dat eind jaren ’30 van de vorige eeuw werd gebouwd (zie ‘barakkenkamp’). Begin jaren ’50 kwam hier het Ambonezenkamp, ook wel het Molukkenkamp genoemd.Fragment plattegrond gemeente Muiden, in 1976 gemaakt door Kl. Sierksma met adviezen van P. de Raadt. Het huis op de Eikenlaan wordt hier abusievelijk aangeduid als 'de Koehoorn' met een 'K'. " href="https://historischmuiderberg.nl/glossary/fort-coehoorn/" data-gt-translate-attributes='[{"attribute":"data-cmtooltip", "format":"html"}]' tabindex="0" role="link">Fort Coehoorn er een onderdeel van worden. Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog is dit fort er nooit gekomen. Een fort dat in de buurt van Muiderberg wel is gebouwd, ligt op een eiland, namelijk Pampus (aanleg 1887-1895). In Muiden behoren het Muizenfort en de Westbatterij tot de Stelling; in Weesp het fort op de Ossenmarkt (Torenfort).
De Stelling van Amsterdam staat sinds 1996 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. De Nieuwe Hollandse Waterlinie is in 2021 in deze lijst opgenomen. Tezamen worden ze ‘Vesting Holland’ genoemd of ‘de Overzicht van de inundaties en forten, bekend onder de naam Oude Hollandse Waterlinie. De stad Utrecht werd niet beschermd. HOLLANDSE WATERLINIES - de eerste Hollandse waterlinie dateert van 1672, het 'rampjaar'. Nederland werd belaagd door Engeland, Frankrijk en de bisdommen Münster en Keulen. Toen een Franse legermacht van 120.000 man ons land binnenviel, werd op instigatie van stadhouder Willem III een brede strook land tussen de Zuiderzee (het huidige IJsselmeer/Markermeer) en de Biesbosch geïnundeerd (onder water gezet). De functie van deze Hollandse Waterlinie was het verdedigen van de provincie Holland. Hier lag niet alleen Den Haag, het politieke centrum van de Republiek der Nederlanden, maar ook lagen hier de belangrijke handelssteden Amsterdam, Leiden, Delft, Gouda en Rotterdam. Het idee is simpel: door slechts veertig tot vijftig centimeter water in de polder te zetten, worden alle sloten en riviertjes onzichtbaar. Deze bestaande watergangen waren levensgevaarlijke ‘valkuilen’. Een onverwachte onderdompeling in een sloot betekende in veel gevallen de verdrinkingsdood voor mens en paard. En door de geringe diepte was het gebied ook niet toegankelijk voor grote vaartuigen. Deze 'oude' waterlinie heeft ervoor gezorgd, dat Nederland niet door de Fransen werd ingenomen. De Nieuwe Hollandse Waterlinie heeft een lengte van 220 kilometer. In 1815 werd deze eerste Hollandse Waterlinie officieel buiten werking gesteld en werd begonnen met de aanleg van een nieuwe waterlinie, die ten oosten van de stad Utrecht liep. Sindsdien spreken we van de Oude Hollandse Waterlinie(...)" href="https://historischmuiderberg.nl/glossary/hollandse-waterlinie-nieuwe/" data-gt-translate-attributes='[{"attribute":"data-cmtooltip", "format":"html"}]' tabindex="0" role="link">Hollandse Waterlinies ’.
« Terug naar Lexicon A-Z