GOOG – Historisch Muiderberg

GOOG – voormalig riviertje dat vanaf de Kabelberg bij de Kerk aan Zee langs de Googweg richting Hakkelaarsbrug/Naardermeer stroomde. *) Ten tijde van de aanleg van de trekvaarten rond 1640 werd het riviertje gekanaliseerd om het bevaarbaar te maken. Zo werd het gebruikt voor het transport per trekschuit van zand naar Amsterdam. Omgekeerd werden vanuit Amsterdam stoffelijke overschotten van joodse overledenen naar de

Deze luchtfoto toont de ca. 45.000 graven van de joodse begraafplaats; een deel wordt door het bos aan het oog wordt onttrokken. Het gebouwtje links is de aula en rechts staat het hoofdgebouw; beide zijn een rijksmonument. Aan de bovenkant van de foto is het Echobos te zien en rechts, aan de ander kant van de weg (de Googweg) een deel van het Kocherbos.

De eeuwenoude muur is een markant punt langs de Googweg

De joodse begraafplaats te Muiderberg ligt achter een eeuwenoude bakstenen muur. De officiële ingang bevindt zich aan de Googweg nummer 6. Eigenaar van dit rijksmonument is de Nederlands-Israëlitische Hoofdsynagoge (NIHS), kortweg Joodse Gemeente Amsterdam. Met ca. 45.000 graven is dit de grootste in gebruik zijnde joodse begraafplaats in Nederland. Hij werd in 1642 gesticht door ‘Hoogduitse’ (ook wel Asjkenazische) joden, afkomstig uit Duitsland, Polen en landen verder oostwaarts.
Gunstige vestigingsfactoren waren de aanwezigheid van zandgronden en de plannen om trekvaarten te graven van Amsterdam via Muiden en Muiderberg naar ’t Gooi. Met de trekschuit zouden de doden vanuit de hoofdstad naar hun laatste rustplaats kunnen worden vervoerd. Vanaf de Hakkelaarsbrug kon het vervoer verder over het gekanaliseerde riviertje de 'Goog'. Het stroompje werd ook wel de Jodenvaart genoemd.
Het eerste stuk grond dat door de joodse gemeente werd aangekocht lag op de voormalige Westereng en kostte 410 gulden. De koopakte werd mede ondertekend door P.C. Hooft, drost van Muiden en baljuw van Gooiland. Om deze aankoop mogelijk te maken verstrekte de Portugees-Israëlitische(...)" href="https://historischmuiderberg.nl/glossary/joodse-begraafplaats/" data-gt-translate-attributes='[{"attribute":"data-cmtooltip", "format":"html"}]' tabindex="0" role="link">joodse begraafplaats aan de Googweg vervoerd. Om deze reden werd de inmiddels stilstaande sloot in de volksmond ook wel ‘Jodevaart’ genoemd.

*De ‘Jodevaart’ maakt rechts op de foto een bocht richting aula. Op de achtergrond veld E van de joodse begraafplaats, gezien vanaf de Googweg.*

Om te voorkomen dat de Googweg in de Goog verdwijnt, werden in 2022 damwanden geslagen.

*) Piet de Raadt stelt in de brochure ‘Het Naardermeer’ uit 1980, dat de ‘Goog’ ontspringt bij een wel die zich achter de (voormalige) R.K.

Boskapel op een tegeltje

In 1896 werd het café met de stal omgebouwd tot gereformeerde kerk. In de jaren 1925/1926 werden initiatieven genomen voor de oprichting van een christelijke lagere school in Muiderberg (zie het thema-artikel Muiderbergse schoolstrijd). De eigenaar van het gebouw was hier sterk tegen gekant, zegde de huur op en Wisseloord werd opnieuw verbouwd. De ruimtes zijn onder meer in gebruik geweest als verenigingsgebouw voor de gereformeerde gemeente (Christelijke Meisjesvereniging plus bibliotheek), opslag van materialen voor het(...)