ZA(A)NDERIJ

ZA(A)NDERIJ – Zanderij of Zaanderij, in de volksmond de benaming voor de zandafgraving in de 17de eeuw aan de zuidkant van het Kocherbos, de kant die zichtbaar is bij binnenkomst van Muiderberg via de Googweg. Door deze afgraving ontstond het nog steeds bestaande hoogteverschil tussen het weiland en het bos. De ontstane ‘steilrand’ is de inzet geweest van een verbeten strijd tussen voor- en tegenstanders van de aanleg van een hockeyveld op het weiland. Het landschapsbeeld werd door de tegenstanders (o.a.

Aanplant van 1400 bomen en struiken langs het spoor
Samen met andere partijen, waaronder Vereniging Vrienden van het Gooi en de Stichting Hart voor Muiderberg, werd actie gevoerd voor behoud van de steilrand bij de entree van het dorp via de Googweg. Deze door mensenhanden ontstane(...)" href="https://historischmuiderberg.nl/glossary/stichting-groen-muiderberg/" data-gt-translate-attributes='[{"attribute":"data-cmtooltip", "format":"html"}]' tabindex="0" role="link">stichting Groen Muiderberg) van grote cultuurhistorische en landschappelijke waarde geacht. Voor de Mixed Hockeyclub Muiderberg was dit de enige overgebleven plek om zo dicht mogelijk bij het veld in het Kocherbos een tweede veld aan te leggen. Uiteindelijk besloot de Raad van State in 2015 dat de kenmerkende bosrand niet mocht worden aangetast

Aan de kant van de

Deze luchtfoto toont de ca. 45.000 graven van de joodse begraafplaats; een deel wordt door het bos aan het oog wordt onttrokken. Het gebouwtje links is de aula en rechts staat het hoofdgebouw; beide zijn een rijksmonument. Aan de bovenkant van de foto is het Echobos te zien en rechts, aan de ander kant van de weg (de Googweg) een deel van het Kocherbos.

De eeuwenoude muur is een markant punt langs de Googweg
De joodse begraafplaats te Muiderberg ligt achter een eeuwenoude bakstenen muur. De officiële ingang bevindt zich aan de Googweg nummer 6. Eigenaar van dit rijksmonument is de Nederlands-Israëlitische Hoofdsynagoge (NIHS), kortweg Joodse Gemeente Amsterdam. Met ca. 45.000 graven is dit de grootste in gebruik zijnde joodse begraafplaats in Nederland. Hij werd in 1642 gesticht door ‘Hoogduitse’ (ook wel Asjkenazische) joden, afkomstig uit Duitsland, Polen en landen verder oostwaarts.
Gunstige vestigingsfactoren waren de aanwezigheid van zandgronden en de plannen om trekvaarten te graven van Amsterdam via Muiden en Muiderberg naar ’t Gooi. Met de trekschuit zouden de doden vanuit de hoofdstad naar hun laatste rustplaats kunnen worden vervoerd. Vanaf de Hakkelaarsbrug kon het vervoer verder over het gekanaliseerde riviertje de 'Goog'. Het stroompje werd ook wel de Jodenvaart genoemd.
Het eerste stuk grond dat door de joodse gemeente werd aangekocht lag op de voormalige Westereng en kostte 410 gulden. De koopakte werd mede ondertekend door P.C. Hooft, drost van Muiden en baljuw van Gooiland. Om deze aankoop mogelijk te maken verstrekte de Portugees-Israëlitische(...)" href="https://historischmuiderberg.nl/glossary/joodse-begraafplaats/" data-gt-translate-attributes='[{"attribute":"data-cmtooltip", "format":"html"}]' tabindex="0" role="link">joodse begraafplaats
werd vroeger eveneens zand afgegraven. Ook aan die kant is duidelijk te zien dat de ontstane rand niet op natuurlijke wijze tot stand is gekomen.

Het afgegraven zand werd per trekschuit naar Amsterdam vervoerd voor het bouwrijp maken van grond ten behoeve van woningbouw. Ook werd het zand gebruikt ter versteviging van de vestingwallen van Naarden.

« Terug naar Lexicon A-Z